Artigo extraído de Diario de Ferrol
A ?Obra completa? de Cabanillas editouse en Buenos Aires porque, en España, a censura esixía a supresión de 25 poemas; ?A esmorga?, de Eduardo Blanco Amor; tampouco pasou o férreo control franquista da moral dos seus administrados; e a tradución dun ensaio filosófico de Heidegger, feita por Ramón Piñeiro e Celestino Fernández de la Vega, non obtivo os parabéns dos censores por ousar empregar o galego para outra cousa que non fora a lírica ou a exaltación da Galicia folclórica e costumista. ?En Galicia, algún pedantón traduce la filosofía alemana con ritmo de gaita?, escribía Juan Aparicio, Director General de Prensa en 1956.
A historia da censura da ditadura á edición en galego, desde que se recupera a finais dos anos 40, co punto de inflexión da Ley de Prensa e Imprenta de 1966, e ata despois da morte do ditador Francisco Franco, pode verse desde hoxe á tarde -a inauguración é ás sete- e ata o 30 de setembro, no Carvalho Calero. A través de documentos da época que saen á luz por primeira vez, de edicións mutiladas, paneis explicativos e de esclarecedoras entrevistas a Francisco Fernández del Riego e Isaac Díaz Pardo, pódese comprender como funcionaba o aparato represor do franquismo no tocante a cuestións intelectuais.
Algunhas características deste control político, moral e relixioso compártense co resto do país, pero en Galicia padécese ademais a persecución do idioma propio. Tal e como explicaba onte Xosé Manuel Dasilva, comisario desta mostra promovida pola Fundación Penzol e Galaxia, existía unha represión da lingua ?cando este á empregada para determinados usos?. A idea da inferioridade do galego está moi presente no ánimo dos censores (erixidos incluso en críticos literarios), desterrando o galego a certos rexistros e invalidándoo como lingua de prestixio.
A concelleira de Cultura, Mercedes Carbajales, animou ós ferroláns a ver unha mostra que aclara ?cal era a tortura intelectual que padeceu Galicia durante o réxime franquista?. ?Hai cantidade de xeracións que non puidemos ler o que tiñamos que ler no seu momento, e iso non se recupera?, engadiu. ?Tamén hai que dicirlles ós novos que houbo moito polo que loitar e aínda hai moito que recuperar para saber como foi aquilo?.
?Editar en galego baixo a censura franquista? chega a Ferrol logo de pasar por Vigo, Pontevedra, Ourense e O Barco. Despois aínda itinerará por Foz, Lugo e A Coruña. Poderase ver no Carvalho Calero (no Ensanche A) ata finais de mes, de 10.00 a 14.00 e de 19.00 a 21.30 horas.
Escrito em 08-09-09,
na categoria: Ferrol fala galego
|
Seg | Ter | Qua | Qui | Sex | Sab | Dom |
---|---|---|---|---|---|---|
<< < | > >> | |||||
1 | 2 | 3 | ||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |